در لوله کشی آب سرد و گرم مصرفی برای اتصال لوله های UPVC به یکدیگر، تغییر جهت دادن لوله، انشعاب گیری و یا تبدیل قطر لوله از قطعاتی استفاده می نمایند که آنها را اتصالات UPVC یا وصاله می نامند .
نکته ۱ : اتصال لوله های UPVC بر حسب نوع لوله و اتصالات به دو روش چسبی و رزوه ای انجام میگیرد که نوع چسبی مرسوم تر است .
نکته ۲ : قابل توجه است که اتصال حداقل به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه به هیچ وجه نبایستی حرکت داده شود تا محکم گردد .
در لوله کشی آب سرد و گرم مصرفی برای اتصال لوله ها به یکدیگر، تغییر جهت دادن لوله، انشعاب گیری و یا تبدیل قطر لوله از قطعاتی استفاده می نمایند که آنها را اتصالات upvcیا وصاله می نامند .
متداولترین اتصالات upvc مورد استفاده در تاسیسات به شرح زیرمی باشد :
۱- زانو upvc
اتصال زانویی برای تغییر جهت دادن به اندازه ۹۰ یا ۴۵ درجه مورد استفاده قرار می گیرد که خود شامل زانوی قائم ۹۰ درجه – زانوی ۴۵ درجه – زانوی روپیچ و توپیچ ۹۰ درجه یا چپقی و زانوی روپیچ توپیچ ۴۵ درجه می باشد.
زانویی قائم ۹۰ درجه upvc
اتصالی است که برای تغییر جهت به اندازه ۹۰ درجه در لوله کشی از آن استفاده می شود. این اتصال هم به صورت چسبی ،یکسر داخل دنده و دوسر داخل دنده موجود است .
زانویی ۴۵ درجه upvc
همانند زانویی قائم ۹۰ درجه برای تغییر جهت لوله ، با انحراف ۴۵ درجه مورد استفاده قرار می گیرد .در لوله کشی فاضلاب در مواردی که تغییر جهت و انحراف ۹۰ درجه ای لوله کشی به وسیله زانویی قائم احتمال ایجاد گرفتگی در لوله را افزایش می دهد با استفاده از اتصال دو عدد زانویی ۴۵ درجه و یک عدد مغزی شعاع انحنای تغییر جهت بیشتر می شود .این اتصال هم به صورت چسبی ،یکسر داخل دنده و دوسر داخل دنده موجود است
۲- سه راهی upvc
از این وصاله جهت انشعاب گیری استفاده می شود . سه راهی ها شامل سه راهی قائم – سه راهی ۴۵ درجه – سراه ناف دنده– سه راهی تبدیل ساده وسراه تبدیل ناف دنده هستند .
سه راهی قائم upvc
سه راهی قائم که سه راهی مساوی نیز نامیده می شود اتصالی است که برای گرفتن انشعاب و اتصال انشعابات فرعی مورد استفاده قرار می گیرد . این سه راهی هم به صورت چسبی،هم یکسردنده و هم سه سر دنده موجود می باشد.
سه راهی ۴۵ upvc
این اتصال جهت اتصال انشعابات فرعی با انحراف ۴۵ به کار برده می شود .
سه راهی تبدیل upvc
جهت اتصال انشعابهای فرعی با قطرهای متفاوت نسبت به قطر لوله اصلی مورد استفاده قرار می گیرد . این اتصال در اندازه های تبدیلی گوناگون و به صورت چسبی،یکسردنده موجود می باشد .
۳- بوشن upvc
این اتصال را می توان برای اتصال دو لوله یا دو اتصال استفاده کرد که به صورت دو طرف چسبی، یکسرچسبی و یکسرداخل دنده،یکسر چسبی و یکسربیرون بنده ، دو سر دنده و بوشن تبدیلی موجود می باشد.
بوشن ساده upvc
یک قطعه استوانه تو خالی می باشد و جهت اتصال دو لوله هم قطر و در راستای هم مورد استفاده قرار می گیرد .
بوشن دو سردنده upvc
همانند بوشن ساده است ولی در دو سر به ترتیب از داخل و خارج دنده شده است و جهت اتصال دو قطعه که یکی از رو و دیگری از داخل دنده شده باشد مورد استفاده قرار می گیرد .
بوشن تبدیل upvc
این بوشن قطر دو سر آن متفاوت است و جهت اتصال دو لوله با قطرهای مختلف و در راستای هم مورد استفاده قرار می گیرد .
۴- چهار راهی upvc
اتصالاتی هستند که در اندازه های مختلف تولید شده و جهت اتصال انشعابات فرعی مورد استفاده قرار می گیرد .
۵- مغزیupvc
قطعه ای است که به شکل لوله که دو سر آن از خارج دنده می گردد ساخته می شوند . برای اتصال اجزای سیستم لوله کشی به خصوص اتصال دو وصاله به یکدیگر مورد استفاده قرار می گیرد .
مغزی ها شامل مغزی رو پیچ ساده – روپیچ توپیچ تبدیل و روپیچ تبدیل می باشند . از مغزی تبدیل روپیچ توپیچ همانند بوشن و سه راهی تبدیل برای تغییر قطر در لوله کشی استفاده می شود .
نکته :از مغزی های تبدیل روپیچ نیز برای تغییر قطر در لوله کشی استفاده می شود .
۶- مهرم ماسوره upvc
وصاله ای است جهت اتصال دو قسمت از سیستم لوله کشی که از دو قسمت نر و ماده تشکیل شده است . این دو قطعه هر کدام به طور جداگانه روی لوله یا اتصالات دیگر بسته شده و سپس با جفت کردن نر و ماده و بستن مهره واسط ارتباط بین اجزای اتصال دهنده برقرار می شود .
کاربرد این وصاله در ارتباط دادن لوله های فاضلاب بسیار کم است و بیشترین مورد استفاده آن در لوله کشی آب بهداشتی ، تهویه فاضلات و مدارهای بسته می باشد و معمولاً در تعمیرات لوله کشی کاربرد زیادی دارد .
نکته : برای بستن مهره و ماسوره حتماً از آچار کلاغی استفاده شود .
۷- در پوش upvc
وصاله ای است که جهت مسدود کردن انشعابات لوله کشی به کار می رود .درپوش ها به صورت پیچ از رو دنده می شوند و محل آچارگیری آن عموماً چهار گوش است . .
نکته : در اتصال پیچی لوله ها باید توجه داشت که اولاً داخل لوله و اتصالات از روغن و مواد خارجی کاملاً پاک باشد ثانیاً طول قسمت دنده شده طوری باشد که هنگام پیچژیدن در محل اتصال به لبه انتهایی لوازم اتصالی لوله کشی که از داخل دنده شده اند تکیه کند .
۸- فلنچ upvc
صفحه مدور چدنی است که برای بستن اتصالات فلنچی یا لوله های فلنچ دار استفاده می شود و نوع بی دهانه آن را فلنچ کور می نامند .
برای آب بندی اتصالات فلنچی بایستی از واشر استفاده نمود و این کار با قرار دادن یک واشر بین سطوح اتصال و محکم کردن پیچهای فلنچ صورت می گیرد اما باید دقت کرد که همه پیچها به طور یکنواخت بالا کشیده شوند تا فشار برابر روی واشر در تمام نقاط وجود داشته باشد .
واشرها ممکن است از ورق لاستیکی ، لاستیک منجید دار ، پنبه نسوز ، حلقه های فلزی نرم موجدار یا دیگر مواد گوناگون بسته به کاربرد خط لوله و فشار اعمالی ساخته شوند .
واشرهای فلزی بیضی شکل یا هشت ضلعی که درون شیارهای سطح فلنچ ها نصب می شوند ، اغلب در خط لوله های فشار بالا به کار می روند گاهی اوقات فلنچها با یک برجستگی ساخته می شوند که درون یک تورفتگی مشابه در فلنچ مقابل نصب می شود و برای آب بندی اتصال واشری در تورفتگی قرار می گیرد .